تحمل کردن فضای گرم داخل خودرو در تابستان‌های سوزان ایران بدون کمک کولر خودرو امری غیر ممکن می‌باشد و به همین دلیل است که بسیاری از مردم با فرا رسیدن فصل گرما در اولین فرصت برای شارژ و تنظیم کولر ماشین خود اقدام می‌کنند تا با کمک این سیستم بتوانند تابستان را راحت‌تر سپری کنند.
سیستم تهویه اتومبیل که در زبان انگلیسی با عبارت Air Conditioning شناخته می‌شود یکی از قسمت‌های نسبتاً پیچیده اتومبیل می‌باشد و از اجزای مختلف و متنوعی تشکیل شده است و هر کدام از این اجزا وظیفه بخصوصی را در کولر اتومبیل بر عهده دارند.
اگرچه نحوه کار این سیستم در نگاه اول کمی پیچیده و گنگ به نظر می‌رسد ولی لازم به ذکر است که مکانیزم عملکرد کولر اتومبیل مانند کولر‌های گازی می‌باشد و این سیستم از طریق انبساط و فشرده سازی مداوم یک گاز مبرد موجب سرد شدن فضای کابین خودرو می‌شود.
در مقاله قبلی از مجله دولوکس کار به بررسی خرابی پمپ بنزین خودرو پرداختیم و در این مقاله قصد داریم تا ضمن آشنایی شما با نحوه کار کولر ماشین و اجزای تشکیل دهنده آن، اطلاعاتی را نیز در رابطه با تاثیر استفاده از کولر بر مصرف انرژی و نحوه شارژ کولر خودرو به شما عزیزان ارائه دهیم و شما را با برخی از مشکلات عمومی سیستم تهویه مطبوع خودرو آشنا نماییم.
کولر ماشین چگونه کار می کند ؟
نحوه کار کولر خودرو بسیار شبیه به نحوه کار کولر‌های گازی است و تفاوت‌های بسیار اندکی میان اجزای تشکیل دهنده این سیستم‌ها مشاهده می‌شود.
نحوه کار کولر و یا سیستم تهویه خودرو به زبان ساده به این صورت است که در ابتدا گاز مبرد با کمک کمپرسور کولر فشرده می‌شود و به سمت سیستم کندانسور و فن کولر هدایت می‌گردد. در این قسمت، مبرد کولر گرمای خود را از دست می‌دهد و به حالت مایع تبدیل می‌شود و سپس به سمت یکی دیگر از اجزای کولر با نام شیر انبساط حرکت می‌کند.
شیر انبساط وظیفه کاهش فشار مبرد را بر عهده دارد و این فرایند موجب می‌شود تا مقداری از مبرد به حالت گازی تبدیل شود و مسیر خود را به سمت قطعه دیگری با نام تبخیر کننده (Evaporator) ادامه دهد.
در این قسمت مبرد در اثر دمای محیط به حالت گازی تبدیل می‌شود و حرارت محیط را به خود جذب می‌کند و این کار موجب سرد شدن هوای اطراف سیستم تبخیر کننده می‌شود.
در نهایت هوای سرد با کمک فن کولر به داخل فضای کابین دمیده می‌شود و مبرد کولر با عبور دوباره از شیر انبساط به کمپرسور انتقال می‌یابد و این چرخه ادامه پیدا می‌کند.
همچنین، در بسیاری از کولر‌ها قطعه دیگری با نام درایر و یا خشک کننده وجود دارد که وظیفه اصلی آن جذب رطوبت از مجاری و لوله‌های کولر خودرو می‌باشد و این قطعه معمولاً در حدفاصل میان کندانسور و شیر انبساط قرار می‌گیرد.
همان‌گونه که مشاهده می‌کنید، درک مکانیزم عملکرد کولر اتومبیل آسان‌تر از تصورات شما می‌باشد و عمق یادگیری شما نسبت به کولر ماشین با معرفی کامل اجزای کولر در قسمت بعدی بیشتر خواهد شد.
خرید لوازم یدکی پژو 405
اجزای تشکیل دهنده کولر خودرو
در ادامه مقاله به برخی از اجزای تشکیل دهنده کولر خودرو خواهیم پرداخت:
کمپرسور کولر خودرو
همان‌گونه که از نام این قطعه مشخص است، کمپرسور کولر وظیفه فشرده سازی مبرد را بر عهده دارد و این قطعه تفاوت‌های کمی را با کمپرسور‌های مورد استفاده در یخچال‌های معمولی دارا می‌باشد و با کمک انرژی موتور خودرو موجب فشرده سازی مبرد و هدایت آن به سمت سیستم کندانسور و فن خودرو می‌شود.
سیستم فن و کندانسور کولر ماشین
سیستم کندانسور وظیفه سرد کردن گاز مبرد را بر عهده دارد و از لوله‌های مارپیچی تشکیل شده است. مبرد کولر که در اثر تبادل دمایی با محیط گرم شده است با عبور از کندانسور و با کمک فن خنک می‌شود و به سمت شیر انبساط حرکت می‌کند.
شیر انبساط کولر ماشین
همان‌گونه که از نام این قطعه مشخص است، شیر انبساط وظیفه منبسط کردن مبرد را بر عهده دارد و در اثر این کار قسمتی از مبرد به حالت گازی تبدیل می‌شود. همچنین، شیر انبساط میزان مبرد ورودی به قسمت تبخیر کننده را نیز تنظیم می‌کنند و این فرایند باعث می‌شود تا تناسب مناسبی میان فشار کاری کولر خودرو و میزان مبرد موجود در داخل تبخیر کننده برقرار شود.
تبخیر کننده و یا Evaporator کولر خودرو
تبخیر کننده همچون سیستم کندانسور دارای شبکه پیچیده‌‌ای می‌باشد که وظیفه آن تبادل دمایی است. مبرد سرد شده با عبور از تبخیر کننده و مجاورت با هوای گرم محیط از حالت مایع به حالت گازی تبدیل می‌شود و گرمای محیط را به خود جذب می‌کند.
در نهایت هوای سرد شده با کمک فن کولر خودرو به فضای کابین انتقال می‌یابد و موجب راحتی و آسایش سرنشینان خودرو می‌شود.
درایر یا خشک کننده کولر ماشین
وجود آب در مجاری داخلی کولر ماشین باعث کاهش بازده کمپرسور و سایر اجزای این سیستم خواهد شد و به همین دلیل است که از قطعه‌ای با نام خشک کننده و یا درایر استفاده می‌شود تا تمامی آب موجود در سیستم کولر اتومبیل جذب شود. این قطعه معمولاً در بین کندانسور و شیر انبساط خودرو قرار می‌گیرد و وظیفه خود را انجام می‌دهد.
شارژ کولر ماشین چگونه می‌باشد؟
برای شارژ کولر ماشین های ایرانی معمولاً از مبرد‌های R134a و یا R22 استفاده می‌شود و اطلاعات تکمیلی در این رابطه معمولاً در دفترچه خودرو قابل رویت است.
برای شارژ کولر شما به گیج منیفولد، رابط شیلنگ و کپسول حاوی گاز مبرد نیاز دارید. در ابتدا کاپوت خودرو را بلند نمایید و شیر و لوله کولر را پیدا کنید. درپوش شیر کولر را بردارید و آن را کمی فشار دهید؛ اگر گاز کولر با فشار خارج شود یعنی گاز کولر خودرو کافی است و در غیر این صورت باید گاز کولر شارژ شود.
اکنون شیلنگ گیج منیفولد را به شیر گاز کولر و کپسول مبرد متصل نمایید و اتومبیل را روشن کنید و درجه کولر را در بیشترین حالت قرار دهید.
اکنون باید فشار گاز کولر را بررسی نمایید؛ فشار گاز کولر در بیشتر خودروهای ایرانی باید در بازه 35 تا 40 پاسکال قرار داشته باشد.
در صورت کم بودن فشار گاز شیر کپسول را باز کنید تا فشار گاز کولر به بازه‌ی مورد نظر برسد و سپس آن را ببندید. در صورتی که گاز بیشتری را به مخزن وارد کرده‌اید بهتر است که شیر مخزن گاز را کمی فشار دهید تا فشار گاز به محدوده‌ی مورد نظر برسد. اکنون می‌توانید از هوای خنک کولر ماشین لذت ببرید!
مطالعه بیشتر : بهترین زمان تعویض روغن گیربکس
تاثیر کولر ماشین بر روی مصرف سوخت چگونه است؟
یکی از نگرانی‌های اصلی و بزرگ صاحبان خودروها در فصل تابستان تاثیر استفاده از کولر بر روی میزان مصرف سوخت می‌باشد. همان‌گونه که در قسمت‌های قبلی نیز به آن اشاره شد، کمپرسور کولر از انرژی موتور برای فشرده سازی مبرد کولر استفاده می‌کند
و در نتیجه، استفاده از کولر فشار وارد شده بر موتور خودرو را تا حدودی افزایش خواهد داد ولی لازم است به این نکته توجه داشته باشید که میزان تاثیر استفاده از کولر خودرو بر روی مصرف سوخت کم‌تر از تصورات شما می‌باشد و استفاده از کولر می‌تواند مصرف سوخت خودرو شما را تنها در حدود 5 تا 10 درصد افزایش دهد.
همچنین، به یاد داشته باشید که روشن کردن کولر ماشین در سرعت‌های پایین و یا سربالایی‌ها مصرف سوخت خودروی شما را به میزان بیشتری افزایش خواهد داد و بنابراین، بهتر است که در این شرایط کولر خودرو را خاموش کنید و یا اینکه درجه آن را در کم‌ترین شدت قرار دهید تا ضمن جلوگیری از وارد شدن فشار به موتور خودرو، از افزایش شدید مصرف سوخت نیز جلوگیری نمایید.
خرید لوازم یدکی پژو 206
مشکلات عمومی سیستم کولر ماشین
برخی از مشکلات متداول در سیستم های کولر به شرح زیر می باشد:
باد کولر ماشین به اندازه کافی خنک نیست
این مشکل می‌تواند با علت‌های مختلفی ظاهر شود که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به مواردی همچون: شل بودن تسمه کمپرسور، کثیف بودن کندانسور، مسدود شدن مجراهای تبخیر کننده و خراب بودن ترموستات اشاره کرد.
باد کولر خودرو بد بو است
این مشکل نشانه‌ی کثیف بودن تبخیر کننده و یا گرفتگی یکی از لوله‌ها و مجاری آن می‌باشد. همچنین، در برخی از موارد مشاهده شده است که رشد کردن قارچ‌ها و یا جلبک‌ها در داخل کانال کولر باعث تغییر بو شده است و با تمیز کردن کانال‌های کولر می‌توان این مشکل را به راحتی برطرف کرد.
صدای کولر بیش از حد زیاد است
افزایش صدای کولر خودرو می‌تواند نتیجه‌ی خراب بودن کمپرسور، شل بودن تسمه کمپرسور، خالی بودن گاز کولر، وجود نشتی در کولر و یا ورود آب به داخل مجاری کولر باشد و با برطرف کردن این مشکلات می‌توان صدای کولر را به میزان قابل توجهی کاهش داد.
نگهداری از کولر خودرو
جالب است بدانید که با رعایت برخی از نکات ساده می‌توان از خراب شدن کولر ماشین و یا وارد شدن فشار اضافی به موتور خودرو جلوگیری کرد. در ادامه می‌توانید با برخی از روش‌های ساده برای مراقبت از کولر اتومبیل آشنا شوید:
- از پارک کردن اتومبیل در زیر نور خورشید خودداری نمایید و در غیر این صورت بهتر است که استفاده از کولر را حداقل به 10 تا 15 دقیقه پس از حرکت کردن خودرو موکول کنید تا کمپرسور دچار آسیب نشود.
- دقت داشته باشید که دور موتور خودرو در هنگام استفاده از کولر پایین باشد و روشن کردن کولر در دور موترو‌های بالا موجب وارد شدن فشار به موتور اتومبیل شما خواهد شد.
- در هنگام روشن بودن کولر پنجره‌های خودرو را ببندید تا از افزایش مصرف سوخت و هدر رفتن باد خنک کولر ماشین جلوگیری نمایید.
- در ابتدای تابستان گاز کولر را بررسی کنید و از روشن کردن کولر خودرو در حالتی که گاز کولر کم است خودداری نمایید.
نتیجه گیری
در این مطلب سعی کردیم تا شما را با سیستم و نحوه کارکرد کولر خودرو آشنا کنیم. استفاده از کولر ماشین در تابستان و همچنین نگهداری از خودرو در تابستان مستلزم رعایت نکاتی می باشد که ما در این مقاله به بررسی تمامی آنها پرداختیم در صورتیکه شما هم در استفاده از این وسیله تجربه هایی دارید برای ما و سایر کاربران فروشگاه لوازم یدکی دولوکس کار به اشتراک بگذارید
