روغن گیربکس یکی از روان کننده‌هایی است که وظیفه‌ی بسیار مهمی را بر عهده دارد و پایین بودن کیفیت آن می‌تواند آسیب‌های شدیدی را به خودرو شما وارد کند. تعویض روغن گیربکس هم مانند خرابی شمع خودرو جزو فرایند‌هایی است که سوالات بسیاری در رابطه با آن در ذهن مخاطبان وجود دارد و این روغن باید ویژگی‌های مختلفی را داشته باشد تا بتواند وظایف خود را به درستی انجام دهد.
این روغن که در میان تعمیرکاران با عناوینی همچون روغن واسکازین نیز شناخته می‌شود روان کننده اصلی در گیربکس‌های دستی و اتوماتیک می‌باشد و تفاوت‌هایی را با سایر روان کننده‌های خودرو دارد و توجه به ویژگی‌های آن می‌تواند بسیاری از سوالات و ابهامات شما در رابطه با روغن گیربکس را برطرف نماید.
اگرچه فرایند تعویض روغن گیربکس توسط تعمیرگاه‌ها صورت می‌گیرد ولی مالکان خودروها باید اطلاعات گسترده‌ای را در مورد این روغن در اختیار داشته باشند تا بتوانند زمان دقیق تعویض روغن واسکازین را به درستی تشخیص دهند و از وارد شدن آسیب‌های جدی به سیستم گیربکس اتومبیل جلوگیری نمایند. در ادامه می‌توانید ضمن کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با روغن گیربکس و ویژگی‌های آن، با مهم‌ترین نکات در رابطه با زمان مناسب برای تعویض روغن گیربکس آشنا شوید و گام‌های موثری را در راستای سلامتی سیستم گیربکس اتومبیل خود بردارید.
روغن گیربکس چیست؟
روغن گیربکس یکی از روان کننده‌های اصلی خودروهای دارای جعبه دنده دستی و یا اتوماتیک می‌باشد و وظایف متعددی را بر عهده دارد. این روغن در خودروهای دارای گیربکس دستی با نام‌های دیگری همچون روغن واسکازین، روغن دنده و یا روغن MTF (Manual Transmission Fluid) نیز شناخته می‌شود و معمولاً به رنگ قرمز مایل به صورتی و یا قرمز مایل به نارنجی پر رنگ می‌باشد
و وظایف متعددی را بر عهده دارد و شما نباید تعویض روغن گیربکس را به زمان دیگری موکول کنید زیرا این کار می‌تواند موجب وارد شدن آسیب به جعبه دنده خودرو شما شود.
وظیفه اصلی روغن گیربکس چیست ؟
وظیفه اصلی این روغن روانکاری چرخ دنده‌ها در جعبه دنده خودرو می‌باشد و این پدیده باعث می‌شود تا گیربکس خودرو در اثر سایش و حرکت دنده‌ها دچار فرسودگی نگردد.
وظیفه دیگر روغن گیربکس جلوگیری از افزایش حرارت جعبه دنده است و این روغن با تعدیل دما از وارد شدن آسیب و یا ترک برداشتن چرخ دنده‌ها جلوگیری می‌کند.
جالب است بدانید که این روان کننده که در خودروهای دارای جعبه دنده اتوماتیک با نام روغن ATF (Automatic Transmission Fluid) شناخته می‌شود وظایف دیگری را نیز در این نوع گیربکس بر عهده دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به انتقال نیرو از موتور به جعبه دنده اشاره کرد
بی کیفیت بودن این روغن در خودروهای دنده اتوماتیک مشکلات فراوانی را برای راننده ایجاد خواهد کرد. بنابراین، توجه به ویژگی‌های این روغن و استفاده از روان کننده‌های با کیفیت در فرایند تعویض روغن گیربکس سلامتی سیستم گیربکس و خودرو را تضمین خواهد کرد و از وارد شدن آسیب به یکی از گران قیمت‌ترین و حساس‌ترین قسمت‌های خودرو جلوگیری خواهد نمود.
خرید لوازم زانتیا
دلایل تعویض روغن گیربکس در جعبه دنده‌های مختلف
بسیاری از مردم بر این باور هستند که روغن گیربکس دارای عمر بسیار زیادی است و در صورت عملکرد صحیح گیربکس نیازی به تعویض آن وجود ندارد.
با این حال، لازم به ذکر است که این عقیده تنها در موارد معدودی صادق است و عدم تعویض روغن گیربکس در بازه‌های زمانی مشخص می‌تواند مشکلات بزرگ و پرهزینه‌ای را برای گیربکس اتومبیل شما ایجاد کند.
همان‌گونه که قبلاً به آن اشاره شد، سیستم گیربکس خودرو یکی از اصلی‌ترین و پیچیده‌ترین قسمت‌های اتومبیل محسوب می‌شود و دارای قطعات ریز و درشت بسیاری است و این قطعات که دائماً با یکدیگر در تماس هستند با کمک روغن گیربکس عملکرد‌های خود را بهتر انجام می‌دهند و عواملی همچون اصطکاک و حرارت در حضور این روغن توانایی کم‌تری را برای وارد کردن آسیب به قطعات و قسمت‌های مختلف گیربکس خودرو خواهند داشت.
کهنه شدن قطعات جعبه دنده در گیربکس‌های دستی باعث آزاد شدن ذرات فلزی میکروسکوپی از آن‌ها می‌شود و این ذرات باعث آلوده شدن روغن گیربکس خواهند شد و بازده آن را کاهش خواهند داد و این پدیده در صورت بی توجهی شما به زمان مناسب برای تعویض روغن گیربکس باعث خراب شدن گیربکس خواهد شد.
در گیربکس‌های اتوماتیک نیز این قضیه تا حدودی صادق می‌باشد و بهتر است توجه داشته باشید که در این گیربکس‌ها معمولاً حرارت بیشتری نسبت به گیربکس‌های دستی تولید می‌شود و این حرارت می‌تواند موجب تجزیه شدن ذرات تشکیل دهنده روغن شود و کارایی، عمر مفید و کیفیت روغن گیربکس‌های اتوماتیک را تحت تاثیر قرار دهد.
مطالعه بیشتر : علت سفت شدن فرمان خودرو
زمان تعویض روغن گیربکس
روغن گیربکس دارای نیمه عمر مشخصی است و در بسیاری از مواقع شرکت سازنده طول عمر محصول مورد نظر را بر روی جعبه روغن گیربکس درج می‌کند و می‌توان از این طریق اطلاعات دقیقی را در رابطه با زمان مناسب برای تعویض روغن گیربکس بدست آورد.
با این حال، قسمت عمده‌ای از روغن‌های تولید شده برای گیربکس‌های دستی باید پس از طی کردن مسافتی معادل با 75 تا 100 هزار کیلومتر تعویض شوند و نباید این فرایند به زمان دیگری موکول گردد زیرا روغن‌های کهنه برای سیستم گیربکس خودرو بسیار مضر هستند و می‌توانند موجب افزایش استهلاک اتومبیل شما شوند.
همچنین، روغن‌های گیربکس‌های اتوماتیک نیز به دلیل ماهیت بخصوص خود بهتر است که پس از طی کردن مسافتی معادل با 45 تا 75 هزار کیلومتر تعویض شوند.
در رابطه با بهترین زمان برای تعویض روغن جعبه دنده لازم است به این نکته توجه داشته باشید که میزان استفاده از گیربکس نیز در سلامت و طول عمر روغن گیربکس تاثیرگذار است و چنانچه شما در بیشتر مواقع از اتومبیل خود در داخل شهر استفاده می‌کنید، بهتر است که روغن گیربکس را در بازه‌های زمانی کوتاه‌تری تعویض نمایید
زیرا تعویض مداوم دنده که امری رایج در جاده‌های شهری است باعث کهنه شدن این روغن خواهد شد و بازده کلی سیستم گیربکس را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
بطور کلی، روغن تازه از فرسودگی و خرابی بی دلیل سیستم گیربکس جلوگیری خواهد کرد و شما با تعویض روغن گیربکس در زمان مناسب از خراب شدن ناگهانی و بدون علت گیربکس اتومبیل خود جلوگیری خواهید کرد.
علائم و نشانه های تعویض روغن گیربکس
برخی از علائم تعویض روغن گیربکس به شرح زیر است:
صدای گیربکس زیاد شده است
اگرچه افزایش صدای گیربکس می‌تواند نشانه‌ی خراب شدن یکی از اجزای این سیستم باشد ولی در موارد بسیاری مشاهده شده است که کهنه بودن روغن گیربکس و یا کم بودن میزان آن که می‌تواند در اثر نشت شدن روغن نمایان شود باعث افزایش صدای گیربکس شده است.
بنابراین، این نشانه را جدی بگیرید و در سریعترین زمان ممکن سیستم گیربکس اتومبیل خود را بررسی کنید تا از آسیب دیدن آن جلوگیری نمایید.
تعویض دنده به سختی صورت می‌گیرد
این مورد نیز می‌تواند به دلیل وجود نشتی نمایان شود ولی با این حال، کهنه بودن روغن گیربکس نیز یکی از دلایل شایع آن می‌باشد و این مشکل نیازمند بررسی دقیق‌تر سیستم گیربکس است.
روغن گیربکس تغییر رنگ داده است
روغن گیربکس باید به رنگ قرمز مایل به صورتی و یا قرمز مایل به نارنجی تیره باشد و تغییر کردن رنگ این روان کننده به قهوه‌ای تیره و یا سیاه نشان دهنده کهنه بودن روغن گیربکس است و در این حالت باید برای تعویض روغن گیربکس اقدام شود.
بوی روغن گیربکس عوض شده است:
جالب است بدانید که با توجه کردن به بوی این روغن نیز می‌توان از وضعیت آن آگاه شد.
روغن‌های کهنه معمولاً دارای بوی سوختگی هستند و این نشانه به همراه تغییر رنگ روغن نمایان می‌شود و می‌توان با استشمام بوی روغن واسکازین به کیفیت آن پی برد.
روغن گیربکس چکه می‌کند
توجه داشته باشید که این روغن درون یک محفظه بسته قرار دارد و به هیچ عنوان بخار نمی‌شود و سوراخ بودن مخزن روغن و یا گیربکس و مشاهده شدن لکه‌های روغن در زیر خودرو تنها دلایل کاهش سطح روغن گیربکس هستند.
خرید لوازم پژو 405
چگونه میزان روغن گیربکس را اندازه بگیریم؟
در بسیاری از خودروهای دارای گیربکس دستی امکان بررسی روغن گیربکس وجود ندارد و تنها در بعضی از خودروها می‌توان سطح روغن و کیفیت آن را بررسی کرد و در حالت عادی شما برای منظور باید به تعمیرگاه مراجعه کنید.
در خودروهای دارای سیستم گیربکس اتوماتیک یک میله اندازه گیری با نام Dipstick وجود دارد که می‌توان از آن برای بررسی وضعیت و میزان روغن جعبه دنده خودرو استفاده کرد.
برای بررسی میزان روغن گیربکس در خودروهای دارای گیربکس دستی و اتوماتیک باید ابتدا خودرو را روشن کنید و در وضعیت دنده 1 قرار دهید و سپس از میله اندازه گیری برای بررسی میزان، رنگ و بوی روغن استفاده نمایید.
مطالعه بیشتر : چرا پدال ترمز سفت می شود ؟
عوارض عوض نکردن روغن گیربکس
همان‌گونه که در طول متن بارها به آن اشاره شد، عدم تعویض روغن گیربکس می‌تواند باعث کاهش عمر مفید قطعات گیربکس شود و زمینه را برای خراب شدن کامل گیربکس فراهم کند.
بنابراین، برای محافظت از این سیستم گران قیمت و حساس و جلوگیری از خراب شدن ناگهانی آن بهتر است که وضعیت روغن گیربکس را دائماً بررسی کنید و در زمان مناسب برای تعویض آن با روغن تازه اقدام نمایید.
جمع بندی
روغن گیربکس یا روغن واسکازین یکی از روان کننده‌های مهم خودروهای دارای گیربکس دستی و اتوماتیک است و وظایف مختلفی را بر عهده دارد.
این روغن دارای رنگ، بو و طول عمر مشخصی است و می‌توان با مطالعه اطلاعات موجود در بسته بندی روغن از زمان تعویض روغن گیربکس آگاه شد.
عدم توجه به کیفیت روغن واسکازین موجب کاهش عمر سیستم گیربکس خودرو خواهد شد و هزینه‌های نگهداری اتومبیل را افزایش خواهد داد.
در این مقاله اطلاعات کاملی در رابطه با تعویض روغن گیربکس ارائه شدند و شما با مطالعه این اطلاعات می‌توانید پاسخ بسیاری از سوالات خود را بدست آورید و گام‌های مثبتی را در راستای حفظ سلامت سیستم گیربکس اتومبیل بردارید.
درصورتیکه با خواندن این مقاله سوالاتی در ذهنتان بوجود آمده می توانید از بخش نظر با کارشناسان دولوکس کار در میان بگذارید تا در سریعترین زمان به جواب خود برسید
