اگر بخواهیم دربارهی سوختن دینام خودرو حرف بزنیم، ابتدا باید درباره چیستی دینام حرف بزنیم. باید بدانیم چه عواملی موجب سوختن دینام ماشین می شوند؟ و چگونه می توان از سوختن دینام پیشگیری کرد ؟
تعریفی که برای دینام خودرو در ویکی پدیا ارائه شده است :
دینام یا ژنراتور یکی از قطعات خودرو است که از اجزای مختلفی تشکیل شده و نقش مهمی را در خودرو ایفا میکند. وظیفهی دینام در خودرو شارژ باتری است که اگر خراب شود؛ در مدت زمان کوتاهی باتری ماشین تخلیه میشود.
به طور دقیقتر وظیفهی باتری در خودرو تنها تهیه برق برای استارت زدن و روشن کردن خودرو است و دینام برق رسانی به قطعات مختلف خودرو را در زمان روشن بودن خودرو، انجام میدهد.
دینام قطعهای استوانهای شکل است که بدنه آلومینیومی دارد و معمولا زیر پمپ هیدرولیک در کنار موتور قرار میگیرد. لازم به ذکر است که دینام توسط یک تسمه شیاری در مدار چرخش موتور خودرو قرار میگیرد.
از نکاتی که باید به آن دقت شود؛ چک کردن تسمه نام برده شده در فواصل منظم است تا از پاره شدن ناگهانی آن و خالی شدن باتری جلوگیری شود.
فهرست محتوا
اجزای تشکیل دهنده دینام خودرو
دینام قطعه مهمی در خودرو تلقی میشود که بر اساس قوانین فیزیک کار میکند. دینام خودرو با استفاده از قوای مغناطیسی، جریان القایی در خودرو تولید کرده و برق مورد نیاز خودرو را تامین میکند. دینام از 8 بخش تشکیل شده که هرکدام از آنها وظیفهای را در خودرو بر عهده دارند.
خرید لوازم یدکی سمند
اجزای دینام عبارتند از:
- پوسته دینام
- سیم پیچهای ثابت که استاتور نام دارند
- سیم پیچهای متحرک که روتور نام دارند
- یکسو کننده ولتاژ یا همان دیود
- آفتامات که نام دیگر آن رگلاتور است
- جازغالی و زغالها
- پره خنک کننده
- قرقره و بلبرینگ
1- پوسته دینام
پوسته دینام از دو قطعه آلومینیومی تشکیل شده که تمامی اجزای دینام را به غیر از قرقره در خود جای میدهد. روی این پوسته آلومینیومی دو بلبرینگ قرار دارد که باعث میشود، محور روتور به راحتی در داخل دینام بچرخد.
دلیل جنس آلومینیومی این پوسته، ویژگی انتقال حرارت با سرعت بالا است که در بین فلزات تنها آلومینیوم است که این خاصیت و ویژگی را دارد. جنس این پوسته باعث میشود تا حرارت دینام در زمان کار کردن، بیش از حد زیاد نشود.
2- استاتور دینام
استاتور یک مجموعهای از سیم پیچ و هسته است که جریان برق در آن به وجود میآید و یکی دیگر از اجزای دینام به شمار میرود. طریقهی تولید جریان برق در این بخش به این گونه است که با قرار گیری سیم پیچهای ثابت استاتور در میدان مغناطیسی که به وسیله روتور چرخان ایجاد میشود، باعث به حرکت در آمدن الکترون در سیم پیچهای استاتور میگردد.
بدنه هسته استاتور فلزی شیاردار است و به وسیله تعدادی حلقهی آهنی به وجود میآید. حلقههای آهنی توسط پرچ یا خار مخصوص که بالشتک دینام نامیده میشود؛ به هم متصل شدهاند. بین سیم پیچها و هسته استاتور، اتصالی وجود ندارد و به وسیلهی عایق از هم جدا شدهاند.
3- روتور دینام
روتور که نام دیگر آن آرمیچر است بخش محرک داخل دینام میباشد و کارش ایجاد قوای مغناطیسی برای بخش استاتور است. روتور یک میله آهنی دارد که به قرقره دینام متصل است و با نیروی مکانیکی موتور میچرخد. روی محور آهنی یک پوسته یا به طور دقیقتر هسته چند تکه وجود دارد. روتور دارای یک دسته سیم پیچ میباشد که دور محور یا میله آهنی آن پیچیده شدهاست.
4- دیود دینام
دیود از دیگر اجزای دینام میباشد. برق خروجی دینام به دلیل اختلاف فاز جریان الکتریکی که در سر سیم پیچهای استاتور تولید میشود؛ از نوع متناوب است، در صورتی که خودرو در مدارهای الکتریکی مختلف خود و برای شارژ کردن باتری، به برق مستقیم نیاز دارد. این تبدیل برق متناوب به برق مستقیم توسط دیودهای دینام صورت میگیرد.
5- آفتامات دینام
جریان برقی که از باتری به سیم پیچهای روتور یا همان آرمیچر وارد میشود؛ اگر مناسب نباشد، توان خروجی دینام هم مناسب نخواهد بود. آفتامات یا رگلاتور یکی دیگر از اجزای دینام است که وظیفهی آن کنترل جریان برقی است که از باتری به روتور وارد میشود. به زبان سادهتر قطعه آفتامات روی توان خروجی دینام تاثیرگذار است و با نظارت بر جریان ورودی به آرمیچر این تاثیر را میگذارد.
مطالعه بیشتر : چگونه روغن سوزی موتور خودرو را تشخیص دهیم ؟
6- جازغالی و زغال دینام
جازغالی جایی پلاستیکی است که محل قرار گرفتن زغالها میباشد. نام دیگر زغالها، جاروبک است که نقش جمع کردن الکترونها را در دینام ایفا میکنند. یکی از قطعات قابل تعویض دینام که امکان سوختن آنها نیز وجود دارد، زغالها میباشند.
7- پولی یا پره خنک کننده
حرکت بخش روتور باعث ایجاد گرما و حرارت زیادی در دینام میشود و به همین دلیل نیاز به قطعهای برای تهویه هوا در دینام داریم، پولی یا همان پره خنک کننده این کار را در دینام انجام میدهد.
دلایل سوختن دینام خودرو
خرابی و سوختن دینام خودرو از رایجترین مشکلات برقی خودرو است که میتواند برای هر خودرویی پیش بیاید.
همانطور که در بالاتر صحبت کردیم، دینام وظیفهی شارژ کردن باتری و تامین برق خودرو را دارد و وقتی که خراب شود، باعث از حرکت افتادن خودرو میشود.
عوامل مختلفی برای خرابی دینام خودرو وجود دارند که اگر آنها را بشناسیم، میتوانند در پیشگیری از خرابی و سوختن دینام موثر بوده و به ما کمک کنند.
عواملی همچون گرمای هوا مخصوصا در تابستان، میتواند باعث افزایش دما و درجه حرارت موتور شود و دور فن ثانویه را با حداکثر دور، به مدار اضافه کند و یا استفاده از کولر خودرو، موجب قرار دادن دور فن کولر در دور حداکثر شده و همچنین ترافیک شهرها، باعث میشوند تا سرعت خودرو کاهش یافته و دور موتور خودرو نیز کاهش یابد که نتیجهای جز کاهش قدرت تولید برق دینام را ندارند.
وقتی این اتفاق برای یک وسیله برقی میافتد، به دلیل کار کردن با حداکثر ظرفیت خود، مجبور به مصرف ذخیره برق باتری میشود. این کمبود برق در خودرو توسط دینام باید جبران شود که به دلیل پایین آمدن دور موتور خودرو، دینام توان شارژ کردن باتری را به طور مداوم ندارد.
همچنین برق بخشهای دیگر خودرو نیز توسط دینام تامین میشود که نتیجهای جز وارد شدن فشار مضاعف بر دینام ندارد.
اگر مدت زمان این اتفاق طولانی باشد، دینام خودرو سرنوشتی جز سوختن نخواهد داشت.
خرید لوازم یدکی پژو پارس
سایر عواملی که موجب سوختن دینام می شود
- تمام شدن زغال دینام که در این صورت میتوان با تعویض زغالها، مجدد از دینام استفاده کرد.
- سوختن سیم پیچهای داخل دینام از عوامل سوختن دینام خودرو میباشند که گاهی با تعویض آنها، میتوان مجدد از دینام استفاده کرد.
- خرابی در قسمت آفتامات دینام که در بالاتر به وظیفهی آن اشاره کردیم؛ در صورت خرابی، موجب از کار افتادن دینام و حتی سوختن دینام خودرو میشود.
مطالعه بیشتر : نشانه های خرابی سنسور دریچه گاز
علائم و نشانههای سوختن دینام خودرو
مشکلات خودرو در کنار عواملی که دارند، با نشانههایی بروز میکنند که میتوان با دانستن آن نشانهها، سریعتر به مشکلات خودرو پی برد. در ادامهی این مقاله قصد داریم تا نشانههایی از سوختن دینام خودرو را برای شما ذکر کنیم.
چراغ هشدار دهنده دینام یا همان چراغ باتری
چراغ دینام در پنل نشانگرهای خودرو قرار دارد که نشان دهنده شارژ بودن یا عدم شارژ بودن باتری است.
چراغ نام برده شده به کامپیوتری که میزان ولتاژ خروجی باتری را نشان میدهد، متصل است.
خاموش بودن این چراغ به منزلهی کارکرد صحیح دینام بوده و روشن بودن آن به معنی عدم تولید نیروی الکتریکی در دینام است.
تغییر در نور چراغهای خودرو
وقتی قدرت و کارایی دینام پایین بیاید، دستگاههای برقی خودرو به خوبی کار نخواهند کرد. در این هنگام ممکن است چراغهای خودرو و چراغهای روی داشبورد کم نورتر شوند.
گاهی نیز ممکن است که نور چراغها بیش از حد روشن شوند که میتواند خبر از برق رسانی بالا در خودرو دهد که نتیجهای جز داغ شدن چراغهای خودرو ندارد.
همچنین کم و زیاد شدن نور چراغها در خودرو میتواند ناشی از نوسانات برق خودرو باشد که از نشانههای خرابی دینام تلقی میشود.
مطالعه بیشتر : علائم گیرپاژ کردن موتور خودرو
آیا خوابیدن باتری از نشانه های سوختن دینام می باشد ؟
هنگام خوب کار نکردن دینام، باتری برای جبران ضعف دینام مجبور است، برق بیشتری از دینام بیرون بکشد. در این هنگام بهترین باتریهای موجود هم میتوانند در نهایت از کار بیفتند. به طور واضحتر، باتریها برای در اختیار گذاشتن برق لازم برای استارت زدن، طراحی شدهاند و استفاده طولانی از برق آنها موجب این امر میگردد.
سایر نشانههای خرابی یا سوختن دینام خودرو
از سایر نشانههای خرابی یا سوختن دینام خودرو میتوان به مواردی همچون پوسیدگی یا شل و سفت بودن تسمه دینام و همچنین به شنیدن صدای جیر جیر در خودرو که ناشی از تراز نبودن فولی دینام با تسمه است نیز اشاره کرد.
خرید لوازم یدکی تیبا
پیشگیری از سوختن دینام خودرو
برای پیشگیری از سوختن دینام خودرو، راهکارهایی وجود دارند که با دانستن آنها میتوان از سوختن دینام جلوگیری کرد. این راهکارها عبارتند از:
- از باتریهایی استفاده شود که ظرفیت حداقل 65 آمپر را داشته باشند؛ استفاده از چنین باتریهایی میتواند راهکاری برای پیشگیری از سوختن دینام خودرو باشد.
- اگر مدت زمان توقف شما طولانی است، دور موتور خودروی خود را تا حدود 2000 دور در دقیقه به طور متناوب، با فشار دادن پدال گاز خودرو بالا نگه دارید. این کار یکی از راهکارهای پیشگیری از سوختن دینام خودرو است.
- هنگام استفاده از کولر خودرو، دور فن آن را تا جایی که امکان دارد، در پایینترین درجه آن قرار دهید.
- تسمه دینام در خودرو بسیار مهم است و شل یا سفت بودن آن باید مرتبا چک شود که یکی از راههای پیشگیری از سوختن دینام است.
- چراغهای خودرو را در زمانهای غیر ضروری روشن نکنید.
سلام 1 پراید مدل 82 انژکتور قدیم دارم مدتی است که دینام زیاد شارژ میکنه مشکل از کجاس؟
سلام روز بخیر وحید عزیز
در ابتدا باید مشخص شود که
1- دينام ماشينتون چند ِآمپره؟
2- باطري كه رو ماشين گذاشتين چند آمپره؟
در کل ممکن است آفتامات دینام شما خراب باشد لذا بهتر است به یک برق کار متخصص ماشین مراجعه کنید
سلام روش تست آفتامات دینام چطوره ؟
چگونه بفهیمیم سالم یا نه ؟
سلام و درود رضا عزیز
برای این کار باید یک ولت سنج را تهیه کنید،چنانچه یک مولتی متر هم داشتید میتوانید از آن بهره ببرید، با مولتی متر علاوه بر ولتاژ میتوانید سایر پارامترهای جریان الکتریکی مانند شدت جریان و مقاومت را هم اندازه بگیرید و هم برای چک کردن دینام باید ولتاژ برق آن را اندازه بگیرید.
برای تست ولتاژ خروجی به وسیله ولتسنج، یک سر آن را به درگاه باتری در زمانی که موتور کار میکند متصل میکنید و بعد فرد دیگری باید گاز بدهد و ماشین را از حالت درجا کارکردن خارج کند، در این زمان باید ولتاژ باتری افزایش پیدا کند و چراغ آزمایش روشن شود، اگر که چراغ روشن نشد یا ولتاژ آن افزایش نیافت، اتصالات و تسمه دینام را بررسی کنید.
حتما باید خروجی مثبت ولت سنج به قسمت مثبت درگاه و سر منفی را باید به قطب منفی وصل کرد و ولت متر هم باید عدد نزدیک به 14 را نشان دهد، اگر این عدد بود نشانه این است که ژنراتور درست کار میکند.
سلام ممنون از مطالب خوبتون
من یک سوال فنی داشتم ممنون میشم که کارشناسان شما راهنمایی کنند
علت سوختن بالشتک دینام چیه ؟
سلام امیر عزیز
در متن همین مقاله دلایل سوختن دینام را توضیح دادیم اما اگر بخواهیم علت دقیقی برای سوختن بالشتک دینام بیان کنیم می توان گفت : در اثر اتصالی سیم های دینام و گرم شدن دینام، بالشتک ها می سوزند
بله متوجه شدم .ممنون از توضیحات خوبتون
همانطور که من در متن این مقاله خوندم دینام یکی از قطعات حیاتی خودرو محسوب میشه اما اگر مجبور شدیم رانندگی با دینام خراب کنیم چه مشکلاتی بوجد میاد ؟
یکی از بزرگترین اشتباهاتی که یک راننده میتواند انجام دهد این است که با خودرویی که مشکل دینام دارد رانندگی کند.
رانندگی با دینام خراب میتواند هزینه های سنگینی برای راننده داشته باشد.