اصطلاح شاتون زدن چیست؟ صدای شاتون زدن ماشین چگونه است؟ علت شاتون زدن چیست؟ علائم شاتون زدن پراید و سایر خودروها کدام اند؟ در این مقاله به این سوالات حیاتی پاسخ خواهیم داد. سیستم احتراق، قلب اتومبیل محسوب می‌شود و از صد‌ها قطعه مختلف تشکیل شده است و خراب شدن هر کدام از این قطعات می‌تواند باعث خراب شدن موتور و متوقف شدن اتومبیل شود.
شاتون زدن ماشین یکی از مواردی است که در اثر خراب شدن قطعه‌ای با نام شاتون ایجاد می‌شود و این پدیده جزو مشکلات بسیار شدید موتور خودرو محسوب می‌گردد و هزینه تعمیر و برطرف کردن آن بسیار سنگین و سرسام آور است.
شاتون به عنوان یکی از اصلی‌ترین قطعات متحرک موتور اتومبیل در نظر گرفته می‌شود و وظیفه انتقال نیرو از پیستون‌ها به میل لنگ را بر عهده دارد و در واقع، این قطعه یکی از پرکارترین اجزای موتور می‌باشد و در هر چرخه احتراق سوخت یک بار در داخل سیلندر‌ها به سمت پایین حرکت می‌کند و نیروی حاصل از احتراق بنزین را به میل لنگ انتقال می‌دهد.
در مقاله قبلی از مجله دولوکس کار به بررسی جوش آوردن ماشین پرداختیم و امروز نیز قصد داریم اطلاعات بیشتری را در رابطه با این شاتون و عملکرد‌های آن کسب کنیم و با اصطلاح شاتون زدن خودرو و عواقب ناگوار آن آشنا شوید.
شاتون‌ها در عین کوچک بودن وظیفه بسیار حساس و مهمی را بر عهده دارند و خراب شدن آن‌ها از کار کردن موتور خودرو جلوگیری خواهد کرد و در مواقع بسیاری مشاهده شده است که شکستن و یا خراب شدن این قطعه باعث وارد شدن آسیب‌هایی جدی به سایر قطعات موتور همچون: میل لنگ، پیستون و بوش‌های خودو شده است.
خرید لوازم یدکی ال نود
شاتون چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟
همان‌گونه که در قسمت قبلی نیز به آن اشاره گردید، شاتون یکی از قطعات متحرک موتور محسوب می‌شود و وظیفه انتقال نیرو از پیستون‌ها به میل لنگ را بر عهده دارد. این قطعه دارای دو سر بزرگ و کوچک می‌باشد که سر بزرگ‌تر در ارتباط با میل لنگ خودرو قرار دارد و سر کوچک‌تر به پیستون متصل می‌شود و در داخل هر دو سر شاتون بلبرینگ قرار گرفته است که این بلبرینگ‌ها در اصطلاح عامیانه با نام یاتاقان شناخته می‌شوند.
فروشگاه اینترنتی لوازم یدکی دولوکس کار
شاتون وظیفه تبدیل انرژی عمودی پیستون به انرژی چرخشی و انتقال آن به میل لنگ اتومبیل را بر عهده دارد و شاتون زدن ماشین به معنای خراب شدن این قطعه است.
حرکت میل لنگ به صورت چرخشی است و از طرفی، پیستون‌ها به صورت عمومی در داخل سیلندر‌ها حرکت می‌کنند و به همین دلیل است که باید قطعه‌ای با نام شاتون در داخل سیلندر‌ها قرار بگیرد تا بتواند این تبدیل انرژی را انجام دهد و بهتر است به این نکته توجه داشته باشید که بلبرینگ‌های تعبیه شده در دو سر شاتون وظیفه کاهش اصطکاک و گرمای تولیدی در اثر ساییده شدن این قطعات فلزی به یکدیگر را بر عهده دارند و از آسیب دیدن شاتون، پیستون و میل لنگ در اثر حرکت مداوم اجزای موتور جلوگیری خواهند کرد.
معنی شاتون زدن در مکانیک خودرو
در پاسخ به این سوال که شاتون زدن یعنی چه و معنای آن چیست باید گفت شاتون زدن ماشین یکی از مشکلات و آسیب‌های بسیار شدید موتور خودرو می‌باشد و به معنای گیرپاژ کردن شاتون یا شکستن آن است. سر کوچک شاتون که در نزدیکی پیستون قرار دارد توسط یک پین به پیستون متصل می‌شود و این پین کوچک امکان حرکت زاویه‌دار را برای شاتون فراهم می‌کند.
خرید لوازم یدکی ریو
پیستون‌ها تنها دارای یک حرکت عمودی ساده هستند ولی سر کوچک‌تر شاتون به منظور تبدیل حرکت عمودی به حرکت چرخشی باید دائماً به واسطه پین متصل کننده شاتون به پیستون، در داخل پیستون به صورت چرخشی حرکت کند و این نوع حرکت از زمان روشن شدن خودرو آغاز می‌شود و به هیچ عنوان نباید این حرکت متوقف گردد.
شاتون زدن خودرو زمانی اتفاق می‌افتد که دمای موتور با دلایل مختلفی همچون: کهنه بودن روغن موتور، کم بودن روغن و … افزایش شدیدی را تجربه کند و از آن‌جایی که پیستون‌ها دارای بیشترین دما در موتور هستند، افزایش دمای قطعات نزدیک به پیستون‌ها می‌تواند عواقب ناگواری را به همراه داشته باشد.
افزایش دمای پیستون‌ها در این شرایط باعث منبسط شدن پین متصل کننده شاتون به پیستون می‌شود و این افزایش حجم باعث قفل شدن شاتون و متوقف شدن آن خواهد شد و این حالت باعث شکستن شاتون، سوراخ شدن سیلندر‌ها و خم شدن میل لنگ اتومبیل خواهد شد که خبر بسیار ناگواری برای راننده خودرو می‌باشد و برطرف کردن شاتون زدن خودرو بسیار پرهزینه و زمان‌بر است.
همچنین بخوانید : چگونه عمر باتری ماشین را افزایش دهیم ؟
علائم شاتون زدن ماشین
در ادامه مقاله به بررسی علائم شاتون زدن پراید و سایر خودروها پرداخته ایم.با مطالعه این علائم شما پی به شاتون زدن خودروی خود خواهید برد:
1- صدای شاتون زدن ماشین:
صدای شاتون زمانی در میاید که موتور در دور متوسط یعنی نه کم و نه زیاد قرار دارد.ازبین رفتن یاتاقان که همواره در حرکت است باعث بوجود آمدن صدای کوبیده شدن شاتون می شود.کمبود روغن نیز یکی دیگر از دلایل بوجودآمدن صدای شاتون است.
2- تغییر صدای موتور در دور موتور بالا:
شاتون به عنوان یک قطعه متحرک دائماً در حال تبدیل حرکت عمودی به چرخشی است و از آن‌جایی که سرعت و شدت این حرکت در دور موتورهای بالا افزایش می‌یابد، وجود هرگونه ایرادی در شاتون باعث تغییر صدای اتومبیل شما خواهد شد.
در دور موتورهای بالا فرایند احتراق با سرعت بیشتری انجام می‌شود و در صورتی که روغن موتور خودرو توانایی انتقال گرمای تولید شده در این قسمت و روانکاری قطعات موتور را نداشته باشد، صدای آزاد شده از موتور خودرو در دور موتورهای بالا افزایش چشم‌گیری را شاهد خواهد بود و این صدا بیشتر شبیه به صدای ساییده شدن دو قطعه فلزی به یکدیگر است.
بنابراین، در صورت تغییر صدای موتور بهتر است که از رانندگی با اتومبیل خود پرهیز نمایید و برای جلوگیری از شاتون زدن ماشین در سریع‌ترین زمان ممکن به تعمیرگاه مراجعه کنید.
خرید لوازم یدکی پژو 206
3- شنیدن صداهای غیر عادی در دور موتورهای پایین:
در بسیاری از موارد مشاهده شده است که صدای عادی موتور نیز در هنگام فرسوده بودن شاتون تغییر کرده است. شنیدن صداهایی همچون: صدای تق تق کردن و یا صدای ساییده شدن فلزات به یکدیگر در هنگامی که خودرو در وضعیت ایستاده قرار دارد یکی دیگر از علائم و نشانههای خراب بودن و یا فرسوده شدن شاتون است
بهتر است به این نکته توجه داشته باشید که این صدا از شدت چندانی برخوردار نیست و برای شنیدن آن باید کمی دقت کنید. همچنین، شنیده شدن اینگونه صدا‌ها جزو نشانههای پایانی وجود مشکل در شاتون‌ها می‌باشد و در صورت نادیده گرفتن این صدا‌ها احتمال شاتون زدن ماشین در کوتاه مدت بسیار بالا می‌باشد.
خرید لوازم یدکی زانتیا
4- مشاهده شدن لکه‌های روغن:
در شرایط بسیاری مشاهده شده است که خراب بودن شاتون‌ها باعث آزاد شدن روغن از سیستم روانکاری خودرو شده است و با مشاهده لکه‌های روغن در زیر خودرو می‌توان وجود این مشکل را تشخیص داد و از خراب شدن کامل موتور جلوگیری کرد.
بی کیفیت بودن روغن و یا کم بودن روغن موتور یکی از دلایل اصلی شاتون زدن خودرو می‌باشد و این حالت می‌تواند به گیرپاژ کردن موتور منجر شود.
بنابراین، در صورت مشاهده لکه‌های روغن در زیر اتومبیل سریعاً به تعمیرگاه مراجعه کنید و مشکلات احتمالی سیستم روانکاری موتور همچون: سوراخ شدن کارتل روغن را برطرف نمایید.
همچنین بخوانید : قفل کردن یا گیرپاژ خودرو چیست ؟
5- پرتاب شدن قطعات فلزی از زیر کاپوت در تصادفات رانندگی:
پرتاب شدن قطعات فلزی از زیر کاپوت در تصادفات رانندگی جزو نشانههای شاتون زدن خودرو می باشد و این حالت زمانی مشاهده می‌شود که شاتون‌ها در اثر فشار شکسته شده باشند.
بنابراین، در صورتی که پس از تصادفات شدید قطعات فلزی را در محدوده‌ی تصادف مشاهده کردید بهتر است اتومبیل خود را به هیچ عنوان روشن نکنید زیرا این کار باعث وارد شدن آسیب‌های بیشتر به موتور خواهد شد.
خرید لوازم یدکی روآ
علت شاتون زدن موتور
خرابی شاتون با علت‌های مختلفی نمایان می‌شود که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به مواردی همچون:
- شل شدن اتصالات شاتون با پیستون و شاتون با میل لنگ
- تنظیم نبودن زمان احتراق بنزین در سیلندر‌ها به دلیل وجود مشکلاتی همچون کهنه بودن شمع‌ها
- کج بودن سیلندر‌ها
- کهنه بودن و یا بی کیفیت بودن شاتون
- کهنه بودن بلبرینگ‌های موجود در دو سر شاتون
- کشیدن دنده معکوس در سرعت‌های بسیار بالا
- بی کیفیت بودن روغن موتور
- سوراخ بودن کارتل روغن
- وقوع تصادفات رانندگی شدید
اشاره کرد که می‌توانند زمینه را برای خرابی شاتون و شاتون زدن خودرو فراهم کنند و مشکلات بسیاری را برای شما ایجاد نمایند.
تفاوت یاتاقان و شاتون:
اگرچه قسمت عمده‌ای از علائم و نشانههای یاتاقان زدن و شاتون زدن خودرو به یکدیگر شبیه هستند ولی بهتر است به این مورد توجه داشته باشید که این مشکلات در قسمت‌های مختلفی از سیستم‌های متحرک موتور ایجاد می‌شوند.
شاتون زدن به معنای قفل شدن پین شاتون و یا شکستن شاتون در اثر فشار است در حالی که یاتاقان زدن به معنای خراب شدن و یا ذوب شدن یاتاقان بزرگ شاتون است که در ارتباط با میل لنگ خودرو می‌باشد.
در مواقع بسیاری مشاهده شده است که یاتاقان زدن موتور خودرو باعث شکسته شدن شاتون نیز شده است ولی با این حال، این دو مشکل با یکدیگر متفاوت هستند و دو قسمت مجزا از یک قطعه را درگیر می‌کنند.
نکات مهم درباره شاتون
در ادامه مقاله با ما همراه باشید تا به برخی نکات کلیدی راجب قطعه شاتون در خودرو بپردازیم:
1- یکسان بودن وزن شاتون های خودرو
درصورت عدم رعایت نسبت وزن شاتون خودرو بالانس بودن خود را از دست خواهد داد
2- توجه به عدم ترک خوردن سر کوچک شاتون
چراکه در این صورت قابل تعمیر نخواهد بود
3- توجه به سفت بودن پیچ و مهره شاتون ها
ممکن است شاتون ها خراب نشده باشد و فقط پیچ و مهره آن شل شده باشد که این امر هم باید بررسی شود.
خرید لوازم یدکی دینا پارت
جمع بندی:
در این مقاله تمامی دلایل، علائم و نشانههای شاتون زدن خودرو با جزئیات کافی به شما عزیزان ارائه گردید. نکته پایانی در رابطه با این مسئله توجه ویژه به برخی از سیستم‌های جانبی خودرو همچون سیستم روانکاری موتور می‌باشد و شما می‌توانید با سرویس دوره‌ای اتومبیل و بررسی کیفیت و میزان روغن موتور از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری نمایید و عمر مفید اتومبیل خود را افزایش دهید.
من یه پژو 405 سال پیش گرفتم. فوق العاده ماشین خوبی از آب دراومد به نظرم شاتون زدن پژو ۴۰۵ به ندرت اتفاق می افته( البته سری 99 به بعد) و این مشکل بخاطر ضعف در سری های اولی 405 بوده که در خودروهای جدید دیگه این مشکل کمتر رخ میده.
سپاس از مقاله خوبتون . من یه سمند 89 داشتم چند سال بدون ایراد کار کرد برام بعد از دو ، سه سال از تو موتورش صدای عجیبی می اومد. بردم مکانیکی گفت صد در صد مشکل شاتون داره . 80 درصد شاتون زدن سمند بخاطر استفاده از روغن موتور بی کیفیت هستش.
دقیقا آقا وحید شاتون زدن پراید های مدل قدیم مثل : پراید صبا و 141 هم دقیقا یا به خاطر استفاده از روغن های موتور تقلبی عه یا ازبین رفتن و مستهلک شدن خود شاتون هستش.